Ontdek wat je kunt doen tegen teveel oestrogeen – De top 8 beste tips

Heb jij last van teveel oestrogeen of vermoed je dat dit zo is? Bekijk dan wat de symptomen zijn van teveel oestrogeen en lees de top 8 beste tips. Deze tips helpen jou om je oestrogeen op een natuurlijke manier te verlagen. Als hormooncoach weet ik namelijk precies hoe je het hormoon oestrogeen weer in balans brengen kunt. Via de inhoudsopgave die is toegevoegd aan dit artikel, kun je rechtstreeks naar de informatie gaan waar je geïnteresseerd in bent.

Wat is oestrogeen?

Oestrogeen is een hormoon dat samen met progesteron tot de vrouwelijke geslachtshormonen behoort. Testosteron behoort tot de mannelijke geslachtshormonen. Er zijn in het totaal drie soorten oestrogeen. Dit zijn oestriol, oestradiol en oestron. Oestradiol is het belangrijkste oestrogeen met oestron als bijproduct. Oestriol is een afvalproduct van oestradiol. Oestriol wordt voornamelijk geproduceerd in de laatste drie maanden van de zwangerschap. De lever heeft als taak om oestradiol om te zetten in oestron en oestriol, Het is dus van belang om een goed werkende lever te hebben, zodat alle omzettingen voldoende kunnen plaatsvinden.

Aan het begin van de menstruele cyclus heeft de aanmaak van oestrogeen de overhand. Na de eisprong neemt de productie hiervan af en neemt de aanmaak van het hormoon progesteron toe. Oestrogeen zorgt voor de opbouw van het slijmvlies in de baarmoeder. Oestrogeen maakt het slijmvlies van de baarmoeder gereed voor een mogelijke innesteling van een bevruchte eicel.

Functies van oestrogeen

Oestrogeen heeft nog een aantal andere belangrijke functies, die ik hieronder voor je op een rijtje heb gezet:

• Ontwikkeling van de borsten;
• Stimuleert de ontwikkeling van vrouwelijke kenmerken: schaamlippen, clitoris, eierstokken, vagina en baarmoeder;
• Draagt bij aan het soepel houden van de vaginawand;
• Verbreding van het bekken;
• Beharing in de oksels, schaamstreek;
•  Toename van onderhuids vet op de bovenarmen, bovenbenen en heupen indien het hormoon uit balans raakt;
• Celdeling en (lengte)groei (tijdens de puberteit);
• Instandhouding van de botmassa (oestrogeen gaat osteoporose tegen)
• Vocht vasthouden;
• Zorgt voor een normaal cholesterolgehalte;
• Bevordert een goede hersenfunctie;
• Werkt energieverhogend en is goed voor het humeur
• Libido verhogen van vrouwen;
• Verhoogd de kans op bevruchting door regulering van het baarmoederslijmvlies;
• Zorgt voor een stevige huid en voorkomt rimpeltjes.

Aanmaak van oestrogeen

De geslachtsklieren (eierstokken en teelballen) produceren geslachtscellen. Geslachtscellen worden ook wel ‘gameten’ genoemd. Er zijn twee soorten geslachtscellen: ‘de eicellen van de vrouw en de zaadcellen van de man’. In de geslachtsklieren van mannen en vrouwen ligt weefsel waarin de geslachtshormonen worden geproduceerd. Deze hormonen worden aangemaakt onder invloed van hormonen uit de hypofysevoorkwab, die een signaal afgeeft aan de eierstokken en teelballen. De eerste geslachtshormonen worden al voor de geboorte gevormd door stimulatie van hormonen van de moeder. De geslachtshormonen zijn mede verantwoordelijk voor verschillen tussen de geslachten. Vanaf de geboorte tot aan de puberteit worden er zeer beperkt geslachtshormonen gevormd. Pas tijdens de puberteit komt dit proces echt op gang om jongens en meisjes geslachtsrijp te maken.

In de eierstokken worden drie hormonen aangemaakt:

• Oestrogeen;
• Progesteron;
• Testosteron (relatief weinig).

In de teelballen worden ook drie hormonen aangemaakt:

• Testosteron;
• Progesteron (relatief weinig);
• Oestrogeen (relatief weinig).

Overigens worden in de bijnieren ook alle vrouwelijke en mannelijke geslachtshormonen aangemaakt.

Symptomen van teveel oestrogeen

Voor een goede gezondheid is het belangrijk, dat je geslachtshormonen in een bepaalde onderlinge verhouding voorkomen in je lichaam. Is dit niet het geval, dan leidt dit vaak tot allerlei vervelende klachten. Als je lichaam teveel oestrogeen aanmaakt, dan zijn je geslachtshormonen dus onderling uit balans. Je lichaam maakt teveel oestrogeen aan en te weinig testosteron en/of progesteron. Dit wordt ook wel oestrogeendominantie genoemd. Tot welke klachten kan dit allemaal leiden? Hieronder heb ik een overzicht voor je neergezet:

• Heftige bloedingen tijdens je menstruatie;
• Last van gespannen en pijnlijke borsten (bij vrouwen);
• Borstvorming (bij mannen);
• Vetopslag op de bovenbenen, kuiten en billen;
• Premenstrueel syndroom (PMS);
• Cellulitis;
• Endometriose;
• Depressieve gevoelens;
• Versnelde veroudering;
• Auto-immuunziekten;
• Hoofdpijn of migraine;
• Slaapproblemen;
• Wisselende stemmingen;
• Vasthouden van vocht;
• Vleesbomen (baarmoeder);
• Acne;
• Candida;
• Tumoren aan de baarmoederhals, borst en eierstokken;
• Pijnlijke gewrichten;
• Een vergrote prostaat en prostaatkanker (bij mannen).

Herken jij jezelf in drie of meer van bovenstaande punten? Dan maak je waarschijnlijk teveel oestrogeen aan.

Oorzaken van teveel oestrogeen

De balans tussen oestrogeen en progesteron en/of testosteron kan om verschillende redenen uit balans raken:

• Een overmaat aan fyto-oestrogenen zoals soja en bier;
• Een verminderde capaciteit van je lever om te ontgiften en hormonen af te breken;
• Een candida-infectie;
• Teveel xeno-oestrogenen;
• Een te hoog vetpercentage waardoor er meer oestrogeen wordt aangemaakt;
• Te weinig vezelrijke voeding;
• Teveel stress;
• Tekort aan magnesium, zink, B-vitamines, vitamine E en vitamine C.

Teveel oestrogeen verminderen: 8 tips

De balans tussen oestrogeen en progesteron en/of testosteron kan op verschillende manieren worden hersteld. Ik laat je eerst een video zien waarin wordt gesproken over oestrogeendominantie en over manieren om je hormoon oestrogeen in balans te krijgen. Daarna geef ik je mijn 8 beste tips om teveel oestrogeen te verminderen. Veel plezier met de video en met mijn tips.

Tip 1: Eet fyto-oestrogenen, maar met mate

Fyto-oestrogenen zijn plantaardige stoffen met een anti-oxidatieve werking, die je hormonen kunnen beïnvloeden. Zo bootsen deze stoffen de werking na van het lichaamseigen oestrogeen. Fyto-oestrogenen in onze voeding verlagen het risico op onder andere hart- en vaatziekten, kanker, grauwe staar en ziekten van het immuunsysteem. Daarnaast zorgen fyto-oestrogenen voor een toename van  je botdichtheid en kunnen zo osteoporose voorkomen of vertragen. Een ander bijkomend voordeel is dat fyto-oestrogenen op de oestrogeenreceptor passen, waardoor de toegang voor kankerverwekkende en lichaamseigen oestrogenen tot op zekere hoogte wordt geblokkeerd. Aangezien fyto-oestrogenen een minder sterke werking hebben dan het lichaamseigen oestrogeen, wordt de totale oestrogene activiteit in je lichaam lager.

De drie belangrijkste groepen fyto-oestrogenen zijn: ‘lignanen, coumestanen en isoflavonen’. Lignanen zitten in zaden, pitten, veenbessen, groene of zwarte thee, en de meeste groenten. Coumestanen bevinden zich vooral in olijven, tuinkers en alfalfa. Isoflavonen zitten in peulvruchten, citrusfruit, rode wijn, bier, druiven, groene en zwarte thee, appels, uien en olijfolie. De meeste fyto-oestrogenen zitten in soja en bier. Vrouwen die teveel  of te weinig oestrogeen aanmaken, kunnen baat hebben bij het af en toe eten van kleine hoeveelheden fyto-oestrogenen. Dit geldt overigens niet voor mannen en voor vrouwen na de overgang. Mannen die regelmatig fyto-oestrogenen eten, krijgen vaak te maken met een daling van hun testosteronproductie. Daarom adviseer ik mannen om slechts af en toe fyto-oestrogenen te eten, in zeer kleine hoeveelheden.

Tip 2: Zorg voor een goede leverwerking

Je lever is verantwoordelijk voor de ontgifting in je lichaam. Een verminderde ontgiftingscapaciteit van je lever ontstaat onder andere door verkeerde voeding, alcohol of medicatie zoals de anticonceptiepil. Eet daarom niet teveel bewerkt voedsel, drink weinig tot geen alcohol en gebruik alleen medicijnen als het echt noodzakelijk is.

Een andere belangrijke functie van je lever is het afbreken van hormonen zoals oestrogeen. Deze afbraak is minstens zo belangrijk als de aanmaak van oestrogeen. Hoe slechter je lever in staat is om oestrogenen waarvan de werking niet meer nodig is af te breken, hoe meer oestrogeen zich in je lichaam opstapelt. Hierdoor raakt de balans tussen oestrogeen enerzijds en progesteron en testosteron anderzijds verder verstoord. Om ervoor te zorgen dat je lever op een goede manier oestrogeen kan blijven afbreken, zijn de volgende stoffen nodig:

DIM (di-indolylmethaan) uit kruisbloemgroente

DIM is een fytonutriënt dat zich in alle kruisbloemgroenten bevindt. Door regelmatig kruisbloemgroente te eten, help je je lever om het oestrogeen dat afgebroken moet worden ook echt af te breken. Hierdoor neemt het risico dat je teveel oestrogeen in je lichaam krijgt af. Tot de kruisbloemgroenten behoren: ‘bloemkool, broccoli, boerenkool, Chinese kool, daikon, knolraap, kool, koolrabi, mierikswortel, radijs, rode kool, rucola, savooiekool, tuinkers, wasabi en waterkers’.

Chlorofyl uit chlorella, spirulina, tarwegras of groene bladgroenten

Chlorofyl is een stof die je lever ondersteunt om goed te functioneren. Hierdoor kan je leveren beter hormonen afbreken en zorgen voor de dagelijkse lichamelijke ontgifting. Chlorofyl bevindt zich vooral in chlorella, spirulina, tarwegras en groene bladgroenten zoals peterselie, andijvie, kropsla, spinazie, snijbiet, groene eikenbladsla, rucola, raapstelen, selderie, postelein, veldsla, ijsbergsla en paksoi.

Vitamine B uit bladgroenten, lever, graanproducten, vlees en noten

Vitamine B helpt je lever ook om oestrogeen af te breken. Vitamine B komt onder andere voor in bladgroenten, lever, graanproducten, noten en vlees.

Tip 3: Voorkom een candida-overwoekering

Candida is een gistachtige schimmel die bij de meeste mensen voorkomt op de huid en in de vagina, mond en darmen. Onder bepaalde voorwaarden kan deze schimmel gaan overwoekeren. Je hebt dan teveel candida in of op je lichaam. Dit is bijvoorbeeld het geval bij een verstoord darmmilieu, waarin de slechte darmbacteriën de overhand hebben. De candida schimmel krijgt dan ‘vrij spel’ om zich te vermenigvuldigen. Teveel candida zorgt ervoor dat je een te lage progesteronspiegel krijgt. Het breekt progesteron af. Hierdoor raakt de balans tussen oestrogeen en progesteron verstoord. Je hebt dan teveel oestrogeen in verhouding tot progesteron in je lichaam. Nu is natuurlijk de vraag waardoor er een candida-overwoekering kan ontstaan? Hieronder heb ik de oorzaken voor je op een rij gezet:

• Medicatie: NSAID’s, ontstekingsremmers en maagzuurremmers;
• Antibiotica (antibiotica verstoort je darmmilieu door zowel de goede als de slechte darmbacteriën aan te tasten);
• Teveel stress;
• Teveel suikers, geraffineerde koolhydraten en tarweproducten;
• Gist en schimmelhoudende voeding;
• Alcohol en melk;
• Een verzwakt immuunsysteem.

Beperk dus het gebruik van producten en middelen die een candida overgroei in de hand werken.

Tip 4: Vermijd xeno-oestrogenen

Xeno-oestrogenen zijn lichaamsvreemde oestrogenen die je leverwerking aantasten en je oestrogeenbalans verstoren. Deze oestrogenen zorgen voor een verhoging van oestrogeen in je lichaam. Xeno-oestrogenen treffen we vooral aan in plastics (bisphenol A), weekmakers (ftalaten), bestrijdingsmiddelen, ongezuiverd drinkwater, verf, lijm, kunstmatige hormonen en cosmetica.

5 tips om xeno-oestrogenen te vermijden

• Gebruik alleen natuurlijke verzorgingsmiddelen en smeer niet iets op je huid wat je niet kunt eten;
• Bewaar je eten in glazen bakjes;
• Zuiver je drinkwater met een waterfilter;
• Verwarm maaltijden die in plastic zijn verpakt, niet in je magnetron;
• Eet zoveel mogelijk biologische, onbewerkte voeding.

Tip 5: Zorg voor een gezond vetpercentage

Bij een te hoog vetpercentage wordt testosteron in je lichaam omgezet in oestrogeen. Dit gebeurt in je vetweefsel met behulp van het enzym aromatase. Een te hoog vetpercentage draagt bij aan een verstoring van de balans tussen oestrogeen en testosteron. Om te bepalen of je een te hoog vetpercentage hebt of niet, kun je dit artikel van mij raadplegen:

Overgewicht test

Is jouw vetpercentage inderdaad te hoog? Voorkom dan één van de grootste vergissingen die je kunt maken, door een dieet te volgen. Veel van de diëten die tegenwoordig worden aangeboden, zijn gebaseerd op het langdurig beperken van calorieën. Zodra je minder calorieën binnenkrijgt dan je eigenlijk nodig hebt, gaat je lichaam in de ‘spaarstand’. Dit zorgt ervoor dat je lichaam op een efficiënte manier vet gaat vasthouden. Daar komt nog bij dat als je gedurende zeven dagen een dieet volgt, er een afname van de werking van het hormoon leptine is van 50%. Leptine is een lichaamseigen hormoon dat helpt bij je vetverbranding. Volg je een dieet dan neemt dus je capaciteit om vet te verbranden af.

Als je afvalt van een caloriebeperkend dieet, wordt dit vooral veroorzaakt door een afname van je spiermassa. Je vetmassa daalt maar zeer beperkt, omdat je lichaam het vet dus vasthoudt. Het is juist je spiermassa die ervoor zorgt dat je vet kunt verbranden. Zodra je stopt met het dieet, komen de kilo’s er snel weer bij en ben je slapper dan voorheen. Een dieet is op de lange termijn niet vol te houden, bovendien ontstaan er allerlei tekorten aan essentiële voedingsstoffen en je stofwisseling vertraagt. Zo ontstaat er een vicieuze cirkel van aankomen en afvallen. Het volgen van een dieet geeft daarom meestal kort geluk maar ‘lange pijn’.

10 tips om verantwoord af te vallen

Hieronder heb ik 10 tips neergezet waar je wel op een goede, verantwoorde manier mee kunt afvallen. Hiermee kun je werken aan een gezond vetpercentage.

1. Eet biologische, onbewerkte voeding (biologische voeding heeft een veel hogere voedingswaarde);
2. Zorg ervoor dat je voeding geen conserveringsmiddelen en geur-, kleur- of smaakstoffen bevat;
3. Gebruik geen transvetten;
4. Eet geen suiker en snelle koolhydraten (kies voor langzaam opneembare koolhydraten);
5. Vervang keukenzout door Keltisch zeezout of Himalayazout;
6. Zorg voor voldoende variatie;
7. Eet niet te weinig;
8. Dagelijks 30 tot 60 minuten bewegen;
9. Twee keer per week intensief sporten;
10. Eet veel groenten (>400 gram per dag) en in beperkte mate fruit.

Natuurlijke aromataseremmers

Je hebt eerder kunnen lezen dat het enzym aromatase bijdraagt aan de omzetting van testosteron in oestrogeen. Gelukkig zijn er, naast een gezond vetpercentage, een aantal natuurlijke aromataseremmers om deze omzetting te verminderen. Hierbij kun je denken aan: ‘vitamine D, met mate rode wijn, duiven, appels, uien, soja met mate, groene thee, zwarte thee, citrusfruit, peterselie, selderij, kamille en olijfolie.

Tip 6: Eet vezelrijke voeding

Vezelrijke voedingsmiddelen hebben onder andere als functie om overtollige hormonen te binden en af te voeren. Als dit te weinig gebeurt, blijven deze overtollige hormonen aanwezig in je lichaam en krijg je bijvoorbeeld teveel oestrogeen in je lichaam. Daarom is het belangrijk om voldoende vezelrijke voeding te eten zoals: ‘groenten, gedroogd fruit, volkoren graanproducten, bruine bonen, witte bonen, kokosmeel en noten’.

Tip 7: Voorkom dat je teveel stress krijgt

Teveel stress zorgt voor een verlaging van het hormoon progesteron. Hierdoor raakt de balans in je geslachtshormonen verstoord en krijg je automatisch teveel oestrogeen. Het is dus belangrijk om stress zoveel mogelijk te beperken. Dit kun je doen door humor in je leven te brengen. Door regelmatig te lachen en zaken te relativeren, verminder je je stressniveau. Zoek vrienden of vriendinnen op waarmee het gezellig is en waarmee je kunt lachen, of kijk regelmatig naar een komische film.

Een andere manier om je stressniveau te verlagen is, door  positief te denken. Stel jezelf dagelijks bekrachtigende vragen zoals:

• Wat heb ik vandaag geleerd?
• Hoe kan ik mijn gezondheid verbeteren?
• Waar word ik gelukkig van in mijn leven?

Durf ook keuzes te maken in je leven. Je kunt namelijk niet alles tegelijk doen. Als je keuzes maakt, creëer je rust. Tot slot wil ik je adviseren om meer tijd vrij te maken voor jezelf. Maak regelmatig ruimte in je agenda om tot jezelf te komen. Zet je telefoon en computer uit en vindt manieren waarvan jij tot ontspanning komt. Dit is voor iedereen verschillend. Kijk wat het beste bij je past.

Indien je meer uitgebreide tips wilt om je stressniveau te verlagen, bekijk dan eens één van mijn andere artikelen. Je vindt ze HIER.

Tip 8: Zorg voor genoeg magnesium, zink, vitamine B, vitamine C en vitamine E

Als je een tekort hebt aan bovenstaande vitamines en mineralen, draagt dit ook bij een teveel oestrogeen of oestrogeendominantie. Zorg er dus voor dat je hiervan voldoende in je bloed hebt zitten. Hoe kun je erachter komen of dit zo is? Door een laboratoriumonderzoek te laten uitvoeren. Dit kan via je huisarts. Echter, vaak kunnen niet alle bloedwaarden, die hierboven staan genoemd, worden onderzocht. Je kunt ook elders een laboratoriumonderzoek laten uitvoeren, bijvoorbeeld bij een complementair therapeut. Ik bied ook een test aan waarmee je een vitamine- of mineralentekort kunt aantonen. Meer informatie daarover vind je hier: ‘Energetisch Morfologische Bloedtest‘.

Je kunt zelf meer magnesium, zink, vitamine B, vitamine C en vitamine E binnenkrijgen, door voeding te eten waar dit in zit. Een handig boekje hiervoor is: ‘De actuele voedingstabel‘.

Blijf je last houden van de symptomen van teveel oestrogeen?

Als gecertificeerd hormooncoach bij Fit en Gezond Leven in Utrecht bied ik het hormoonbalans programma aan waarmee jij je hormonale balans aanzienlijk kunt verbeteren.

Neem vrijblijvend contact met mij op of meld je aan voor een intakegesprek: contactformulier Fit en Gezond Leven

Wil je graag meer lezen over hoe je je hormonen in balans kunt brengen? Lees dan het volgende artikel: ‘hormonale balans herstellen‘.

Ik ben benieuwd wat je van mijn artikel vindt en wat je ervaringen zijn met het toepassen van mijn tips? Kun je mij dit laten weten door een bericht achter te laten onderaan dit blog? Je krijgt altijd een reactie terug.

Met gezonde groet,

Gilbèrt Brouwer